Dodaj produkty podając kody
Dobór dyszy do zaworu termostatycznego T2/TE2 – jak to działa i dlaczego ma znaczenie?
Zawory termostatyczne są sercem układu chłodniczego – to właśnie one decydują, ile czynnika chłodniczego trafi do parownika. Nie działają jednak same – kluczowym elementem każdego zaworu T2 lub TE2 firmy Danfoss jest dysza (ang. orifice), czyli wkład dławikowy regulujący przepływ czynnika.
Zasada działania jest prosta: zawór na podstawie przegrzania mierzonego przy końcu parownika (temperatura pary wylotowej) otwiera się lub przymyka, a przez dyszę przepływa ciecz. To właśnie ta dysza – o określonej średnicy – ogranicza lub umożliwia przepływ konkretnej ilości czynnika. W połączeniu z działaniem elementu termostatycznego zapewnia ona stabilne przegrzanie, optymalną wydajność i ochronę sprężarki przed uderzeniem cieczy.
Dysze są wymienne, co pozwala stosować ten sam korpus zaworu w różnych aplikacjach – od lad chłodniczych po komory mroźnicze. Dzięki temu jeden zawór T2/TE2 może obsługiwać różne moce chłodnicze i czynniki – wystarczy tylko zmienić wkład.
Dlaczego dysz jest aż tyle i czemu ich dobór jest tak ważny?
Każdy układ chłodniczy pracuje w innych warunkach. Zmienna temperatura parowania, rodzaj czynnika, zapotrzebowanie na moc czy spadki ciśnienia mają bezpośredni wpływ na to, jaką ilość czynnika powinno się dozować do parownika. Zbyt mała dysza – i układ nie osiąga pełnej wydajności. Zbyt duża – i zawór traci stabilność, przegrzanie „pływa”, a sprężarka może być narażona na zalewanie cieczą.
Dodatkowo, każdy czynnik chłodniczy ma inne właściwości fizyczne – różną gęstość, entalpię, temperaturę wrzenia – dlatego dla każdej mocy chłodniczej i czynnika przypisana jest inna wielkość dyszy.
Z punktu widzenia serwisanta lub projektanta, właściwy dobór dyszy to nie formalność – to kluczowy element konfiguracji układu. Producenci, tacy jak Danfoss, udostępniają szczegółowe tabele doborowe – warto z nich korzystać przy każdym montażu.
Tabela doboru dysz do zaworów Danfoss T2/TE2
Założenia:
- Temperatura parowania: –10 °C
- Temperatura skraplania: +38 °C
- Przegrzanie: 4 K
- Spadek ciśnienia: 1 bar
| Wkładka nr | R22 | R407C | R134a | R513A | R404A /R507 |
R407A | R407F | R448A | R449A | R454C | R455A | R1234yf |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 0X | 0.9 | 0.92 | 0.68 | 0.58 | 0.64 | 0.88 | 1.00 | 0.90 | 0.88 | 0.77 | 0.86 | 0.49 |
| 0 | 1.8 | 1.8 | 1.2 | 1.2 | 1.2 | 1.7 | 2.0 | 1.8 | 1.7 | 1.5 | 1.7 | 0.87 |
| 1 | 3.5 | 3.5 | 2.1 | 2.1 | 2.6 | 3.4 | 3.9 | 3.5 | 3.4 | 2.8 | 3.3 | 1.5 |
| 2 | 4.7 | 4.8 | 2.6 | 2.2 | 3.7 | 4.7 | 5.4 | 4.8 | 4.6 | 3.6 | 4.4 | 1.8 |
| 3 | 8.2 | 8.1 | 4.3 | 3.7 | 6.4 | 8.1 | 9.4 | 8.1 | 7.9 | 6.2 | 7.6 | 3.1 |
| 4 | 12.1 | 12.1 | 6.4 | 5.3 | 9.9 | 12.4 | 14.3 | 12.6 | 12.1 | 9.3 | 11.5 | 4.6 |
| 5 | 16.7 | 16.5 | 8.4 | 6.8 | 13.0 | 16.3 | 19.0 | 16.3 | 15.7 | 11.8 | 14.7 | 5.9 |
| 6 | 19.7 | 19.7 | 10.2 | 8.6 | 15.5 | 19.6 | 22.9 | 19.8 | 19.1 | 14.8 | 18.3 | 7.3 |
Wydajność znamionowa oparta na:
Temperatura parowania te = −4,4 °C
Temperatura skraplania tc = 38 °C
Temperatura czynnika przed zaworem tl = 37 °C
Przykład doboru:
Instalacja na R-448A, moc chłodnicza 7,6 kW, parowanie –10 °C
→ Wybierz dyszę nr 5
Chcesz mieć pewność, że zawór będzie działał poprawnie? Zawsze dobieraj dyszę na podstawie realnych parametrów pracy, a nie „na oko”. Zbyt duża lub zbyt mała średnica może skutkować niestabilnym przegrzaniem, utratą wydajności, a nawet awarią sprężarki.